Uitgangspunt is een free-flowsysteem, waarbij registratie op basis van kentekenherkenning plaatsvindt. Vóór de openstelling van de Blankenburgverbinding worden de betaalmogelijkheden nog verder uitgewerkt.
Door het toepassen van een free-flowsysteem wordt bij de tolheffing gestreefd naar een zo efficiënt mogelijke wijze van uitvoering. Dat is zowel van belang voor de weggebruiker als voor de inningsorganisatie. Zo moet de toepassing van een free-flowsysteem voorkomen dat heffing leidt tot vertraging op de weg.
De weggebruiker is niet verplicht tot het aanschaffen van een registratievoorziening (zoals een kastje in het voertuig). Als basis wordt uitgegaan van een systeem met kentekenregistratie. De weggebruiker moet er zelf aan denken om te betalen voor de tolweg. De weggebruiker zal hierover voldoende worden geïnformeerd via borden langs de weg en bijvoorbeeld via navigatiesystemen.
Van belang is dat de weggebruiker op een eenvoudige wijze aan zijn verplichting kan voldoen. Daarom wordt gekozen voor een systeem waarbij de weggebruiker zowel vooraf als binnen een termijn na het gebruik van de weg de tol kan betalen. Betaling hoeft echter niet direct plaats te vinden, maar binnen een bepaalde termijn. De weggebruiker kan ook voorafgaand aan het passeren van de tolweg betalen. Bij niet tijdige betaling zal een boete worden opgelegd.
Het toltarief moet worden betaald door de kentekenhouder van het motorrijtuig dat van de Blankenburgverbinding gebruikmaakt. Echter de feitelijke gebruiker van de tolweg hoeft niet noodzakelijkerwijs de kentekenhouder van het voertuig te zijn. De betalingsverplichting voor tol zal immers ‘free-flow’ worden geregistreerd, waardoor niet duidelijk zal zijn wie die feitelijke bestuurder van het voertuig was. Daarom is ervoor gekozen, aansluitend bij het systeem van de parkeerbelasting – om de kentekenhouder van het voertuig als betalingsplichtige aan te merken. Het is uiteraard wel mogelijk dat de feitelijke gebruiker van een motorrijtuig het toltarief betaald. Maar als de gebruiker van de tolweg het toltarief niet voldoet, wordt een boete aan de kentekenhouder gestuurd.
Voertuigen met een buitenlands kenteken
Voor het draagvlak van tolheffing is het van belang dat alle motorrijtuigen, inclusief de motorrijtuigen met een buitenlands kenteken, de tolheffing betalen en dat op deze betaling kan worden toegezien. Daarom kan op grond van de wet tijdelijke tolheffing, in het geval dat de woon- of verblijfplaats van een kentekenhouder niet bekend is, direct een bestuurlijke boete worden uitgereikt aan de bestuurder, zonder dat eerst een aanmaning wordt verstuurd.
Mede voor buitenlandse weggebruikers zonder gebruikersaccount, is het van belang dat voor, op en na de tolweg voldoende duidelijk wordt gemaakt dat er sprake is van een verplichting om tol te betalen. Vanzelfsprekend geldt dan ook voor deze groep gebruikers de mogelijkheid om het gratis alternatief te gebruiken. Bij het passeren van de tolweg wordt de weggebruiker geïnformeerd over de wijze waarop de tol kan worden betaald. Naast de directe communicatie gericht op de weggebruiker zal ook online in diverse buitenlandse talen worden gewezen op de tolheffing. Daarbij wordt gestreefd om, ook voor buitenlandse kentekenhouders die gebruik maken van de tolweg, zoveel mogelijk het aanmaken van een gebruikersaccount te bevorderen.
De regering onderzoekt de mogelijkheden om kentekengegevens internationaal uit te wisselen ten behoeve van de tolheffing, zoals deze mogelijkheid tot uitwisselen ook bestaat voor boetes voor bepaalde verkeersovertredingen op grond van de Cross Border Enforcement-richtlijn (2011/82/EU). Indien de mogelijkheid tot het uitwisselen van kentekengegevens is geregeld, kunnen aan buitenlandse weggebruikers aanmaningen (en boetes) worden toegestuurd op dezelfde wijze als voor Nederlandse weggebruikers.
Om tot een effectieve handhaving van de betalingsplicht van de tolheffing te komen als de woon- of verblijfplaats van een kentekenhouder niet kan worden achterhaald, voorziet artikel 15 van de wet tijdelijke tolheffing in de mogelijkheid tot toezicht op het netwerk. Dit artikel maakt het mogelijk om motorrijtuigen staande te houden en direct een bestuurlijke boete aan de bestuurder uit te reiken.
Privacy
De inning van tol moet voldoen aan de wettelijke eisen die de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) hieraan stelt. Free-flow tolheffing is niet mogelijk zonder een geautomatiseerde verwerking van gegevens van de weggebruiker. Een deel van deze gegevens zijn persoonsgegevens zoals bedoeld in de Wbp.
Uitgangspunt is dat er zo min mogelijk persoonsgegevens worden gebruikt. Dit uitgangspunt staat echter op gespannen voet met de ambitie om de tolheffing op een zo efficiënt mogelijke wijze uit te voeren. Er wordt daarom aan de weggebruiker een keuze aangeboden tussen een systeem waarbij meer persoonsgegevens worden gebruikt, maar waarbij veel administratieve lasten van de tolheffing uit handen worden genomen (betaling met een gebruikersaccount) en een systeem waarbij weinig persoonsgegevens worden gebruikt, maar meer handelingen van de weggebruiker noodzakelijk zijn (eenmalige betaling).
Bron: Memorie van toelichting - Regels over het tijdelijk heffen van tol voor de gedeeltelijke bekostiging van de verbinding tussen de A15 bij Rozenburg en de A20 tussen Maassluis en Vlaardingen en de verbinding van de A15 tussen knooppunt Valburg en de A12 bij Zevenaar (Wet tijdelijke tolheffing Blankenburgverbinding en ViA15)